Corendon Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer

Turizm sektörünün Türkiye ve Avrupa ayağındaki mevcut durumu, sorunları ve geleceğiyle ilgili tespit ve öngörülerini MY Gazete’ye anlatan Hollanda merkezli dünyaca ünlü Havayolu şirketi Corendon Airlines’in Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer, ilgiyle okuyacağınız çarpıcı açıklamalarda bulundu. Karaer, Antalya’nın otellerinde ağırlanan depremzedelerden, 2023 sezonundaki otel ve uçak fiyatlarına, yabancı turistlerin ekonomik durumundan sektörün  maliyetlerini uçuran etkenlere kadar geniş bir yelpazede soruları cevapladı. İşte Karaer’in, sözünü esirgemeden verdiği o cevaplar; ITB Berlin Fuarı’nda önemli bir buluşma, tanıtım ve satış programı da gerçekleştirildi.

Bu fuarın sektör için önemi nedir?

Karaer: ITB Berlin Fuarı’nın en büyük faydası dünya turizminin bütün oyuncuları ve ekip arkadaşlarının burada yer almasıdır. Bu fuar önümüzde ki seneye konuşmaların, görüşmelerin yapıldığı, içimizdeki bulunduğumuz senenin iyileştirmelerinin yapıldığı bir fuardır. Elbette bu sene fuarın geçmiş 3 yıl boyunca yapılmamış olmasının da bir heyecanı var. 3 yıldan sonra tekrar yapılıyor olmasından da kaynaklı insanlar oldukça heyecanlı durumda. Profesyonellerde de büyük bir heyecan görüyorum bu da bizim heyecanlı olmamızı sağlıyor. Bütün oyuncuları bir arada görmek çok heyecanlı.

 Corendon Airlines’in Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer 

Önümüzdeki sezon için öngörüleriniz nedir? Geçtiğimiz sezonlarla kıyaslarsak durum nasıl?

Karaer: Hep Türkiye turizmini ‘Nasıl olacak?’ diye soruyorlar. En son iyi bir turizm geçirdiğimiz dönem 2019 senesiydi. Bu yüzden insanlar normalleşmeyi 2019 sayılarıyla ölçümlemeye çalıştı. Fakat hem Türkiye için hem de dünya turizmi için 2022 senesi de güzel bir seneydi. Ancak belki de Türkiye turizminde 2019 yılının sayıları yakalanamadı ve yüzde 15 -16 gerisinde kaldı. Alman Seyahat Acenteleri Birliği'nin sayılarına da bakıldığı zaman Almanya’nın turizmi 2019 yılına göre yüzde 16 geride görünmektedir. Fakat bundan sonra sayıları 2022 ile mukayese etmek lazım. Yine Alman Seyahat Acenteleri Birliği’nin raporlarında pandemi sonrası iyileşmenin 2023-2024’ü bulacağı söyleniyor. Bütün bunlara bakarak 2023 iyi bir turizm sezonu olacak gibi görünüyor.

Yaşanan yıkıcı depremin dünyada yarattığı endişe ve depremzedelerin otellere yerleştirilmesi 2023 sezonu rezervasyonları üzerinde bir etki yaptı mı? Türkiye’de turizmi olumsuz etkileyen başka hangi sorunlar mevcut?

Karaer: Türkiye’de iyi bir sezon olarak başladı fakat deprem felaketi biraz durgunluk yarattı. Şu anda biz Hollanda basınından telefon alıyoruz ve ‘Otelde kaç kişi var?, ‘Biz gelsek onlarla aynı ortamda mı olacağız’ gibi sorular soruyorlar. Bu sorularında birkaç sebebi var. O insanlar da da bir acıma ve bu felakete karşı üzülme durumları var. Bu insanlar tatil için geldiklerinde eğlenmeye gelecekler ancak diğer bir tarafta depremzede varsa bunu yapmaktan çekinecekleri var. Diğer bir taraftan da depremden dolayı da korkuyorlar. Özellikle çocuklu aileler deprem bölgesine gelirken çekiniyorlar. Bundan dolayı da rezervasyonlarda durgunluk var. Ama bir iki hafta sonra her şeyin normale döneceğini düşünüyorum. Çünkü Avrupalılar seyahat etmek için yaşıyor. Bizim bakış açımız daha çok ev almak, arabayı değiştirmek iken onlar şimdiden tatilini planlıyor. İçinde bulunduğumuz Almanya kaynağı da çok güçlü bir pazar bu yüzden bize gelen giden bütün oyunculardan da anladığım kadarıyla bizimle olan havayolu, tur-operatör ilişkilerinde koltuk kapasitesinin önemi büyük. Almanya-Türkiye arasında köprüyü kuracak kapasiteyi güvence altına almak istiyorlar. Bu fırsatı kaçırmak istemiyorlar. Çünkü Türkiye turizm yönünden herkes için çok önemli bir yerde bulunmaktadır. Kapasite, fiyat ve yer olarak hangi ülkede olursa olsun tüm operatörler için Türkiye çok iyi bir destinasyon. Tüm bunlara bakarak da Türkiye için iyi olacağını düşünüyorum. Biz 20 farklı ülkede turizm yapıyoruz ve Türkiye her zaman avantajlı bir numaralı destinasyon. Bundan dolayı çok şanslıyız. Sadece dünyanın bir huzura ihtiyacı var. Salgın hastalıklar, doğal afetler, siyasi gerginlikler, savaşlar, bunlar turizm faaliyetlerini etkiliyor. İlk defa Korona iki yıl kadar uzun bir süreyle tüm dünyayı etkiledi. Türkiye’nin de huzura ihtiyacı var. Türkiye’de seçim, siyasi gerginlikler var.

                     Corendon Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer MYGazete.com Genel Yayın Yönetmeni Mevlüt Yeni ve Turizm Days Sahibi Emin Demir'e İTB'de özel açıklamalarda bulundu.

Konaklama sektörü, yani oteller fiyatları yükseltti, tur operatörleri, acenteler bu maliyetlerle nasıl mücadele edecek?  Turizm sektörünün maliyetler konusunda  yaşayabileceği olumsuzluklarla ilgili herhangi bir planınız var mı?

Karaer: Biz 2022 senesinde tur operatörü, otel işletmeciliği, havayolu işletmeciliği yapıyoruz. Otelciliği de Türkiye, Avrupa ve Karayip’lerde yapıyoruz. Tur operatörlüğü alanında başarılı bir sezon geçirdik. Fakat pandemi ve Ukrayna-Rusya savaşı sonrası petroldeki artış, haritadaki değişim bütün uçuş maliyetlerini değiştirdi. Pandemi sonrası 2022 senesinde Avrupa havalimanlarında çok ciddi problemler yaşandı bunlar da maliyetlere yansıdı. 2022 yılında yaşanan savaş sonrası enerji krizi Avrupa’da da yüksek enflasyona sebep oldu. Açıklanan enflasyon oranları yüzde 10 ve yüzde 10’un üzerinde. Biz bunu havalimanlarında taksi fiyatlarının artması, yakıt giderlerinin artmasından görüyoruz. Bu durum uçak ve koltuk fiyatlarına da yansıyor. Aynı zamanda bir diğer artış otellerde de yaşanıyor. Otellerdeki ve uçak koltuklarındaki artışla beraber bu durum fiyatlara yansıyor. Daha önce 1000 euroya bir tatil yerine gelen birisi şimdi 1500 euroya gelecek ve bu durum 4 kişilik ailede ciddi bir durum yaratacak. Biz tur operatörü olarak 2023 planlamamızda 2022’den daha küçük bir kapasite planlıyoruz. Bunun sebebi de artan fiyatlara tüketici ve tatilcinin alışamayacağı ve geri adım atacağından dolayı duyduğumuz endişedir. Eskiden iki kere tatile giden bir insan şuanda bir kere tatile gidecek bu yüzden tur operatörü olarak kapasiteyi düşürme kararı aldık. Bununla birlikte kar oranı da 2023 bütçesinde düştü. Fiyatlar değişir veya tatilci ‘fiyat ne olursa olsun ben tatil yapacağım’ derse kapasiteyi arttırırız. Özellikle 2023 yılında hizmet verecek yeni havayollarıyla beraber uçak kapasitesinde de sorun olmayacağını düşünüyoruz. Her zaman kapasiteyi arttırma şansımız var ama planlamamız şuan bu şekilde.

 

İTB Berlin Turizm fuarına katılan Corendon Grubu Yönetim kadrosu

Genel olarak havayolu sektöründe oransal olarak nasıl bir zam bekleniyor? Uçak kapasitenizde herhangi bir değişiklik planlıyor musunuz?

Karaer: Büyük ihtimalle uçak biletinde yüzde 50 bir artış olacak. Pakette dahil yüzde 30 – yüzde 5o arası zam olacaktır. 2022 yılında savaşın sebep olduğu yakıtın yükselmesi ve paritenin değişmesi havayolu açısından finansal olarak sarstı. 2023 yılına biraz daha temkinli olarak giriyoruz. Pandemi sonrası 2022 yılında koltuk kapasitesini bol tutmuştuk ve dışarıdan aldığımız ilave kapasiteyle, kiraladığımız uçaklarla bu talebi karşılarız diye düşünmüştük. Ancak pandemi sonrası değişen fiyatlar ve operasyonel zorluklar müşteri şikayetlerine de yansıdı. Bu yüzden 2023 yılında da uçak kapasitesini de aşağıya çektik. Uçak kiralamadan, ilave kapasite yaratmadan kendi filomuzla hizmet edeceğiz. Diğer taraftan herhangi bir ilave talep olursa kapasiteyi devreye sokarak bu talebi karşılarız.

Türkiye’nin hangi bölgelerine yurtdışından turist ve gurbetçi yolcu taşıyorsunuz? 2023 yılı sezonunda yurtdışı ve yurtiçi uçuş planlarınız nedir?

Karaer: Biz üç farklı bayraklı havayolu taşımacılığı yapıyoruz. 2005’ten beri Türkiye’de, 2011’den beri Hollanda’da, 2017’den beri de Malta’da kurduğumuz havayoluyla Türkiye’de 20 uçak, Malta’da 15 uçak, Hollanda’da 3 uçak toplam 38 uçak ile operasyon yapıyoruz. Bizim Hollanda’da ki üç uçaklı filomuz tamamen Hollanda çıkışlı uçaklarla bizim tur operatörümüzün programına hizmet veren bir filodur. Türk bayraklı uçaklarla Antalya, İzmir, Kayseri, Ankara, Konya, Bodrum gibi hem turistik hem etnik hatlarda hizmet veriyoruz. Hem Türkiye’ye gelen turisti çeşitli bölgelere getirmeye çalışıyoruz hem de Avrupa’da yaşayan yurttaşlarımızın yaşadıkları bölgelere getiriyoruz. Eskişehir, Kayseri, Zonguldak, Trabzon bu şehirlere örnek olup uçtuğumuz bölgelerdir. Toplam 38 uçakla bu operasyonu 2023 senesinde yapıyor olacağız. 

Deprem, savaş, seçim bütün bu etkiler turizmciler üzerinde bir endişe unsurları gibi duruyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Karaer: Seçimin turizm hareketini etkileyeceğini hiç düşünmüyorum. Çünkü bu durum bizim iç meselemiz. Özellikle yıllar boyunca Türkiye’ye gelen turist burayı öğrendi bu yüzden kendilerini güvende gördüklerini düşünüyorum. Ancak savaşın, depremin durgunluk üzerinde etkili olduğunu düşünüyorum. Çünkü savaş; enerjide, tedarik zincirinde ciddi bir sorun ve yüksek enflasyon yarattı. Avrupa’da da şu anda yüksek enflasyon yaşanıyor ve üretim sekteye uğradı. İnsanlar pandemiden sonra çalıştıkları yerlere dönmeyip uzaktan çalışma sistemine geçtiler. Bu sebepler insanların hayata bakış açısını değiştirdi ve daha yüksek kazanç peşindeler. Örneğin Almanya’da yaşanan grevlerin nedeni daha iyi bir gelire sahip olmak için. Eskiden Avrupa’da enflasyon yüzde 1.5-2 maksimum yüzde 3 oluyordu şimdi ise durum bu şekilde değil. Türkiye’de de ev kiralarında yaşanan sorun Avrupa’da da yaşanıyor. Bir taraftan da büyük bir konut sorunu var. Hayat pahalandı ve hayat pahalanınca insanları gelir olarak tatmin etmeniz lazım. Bunlarda hep maliyete yansıyor ve maliyete de yansıyınca tatiller daha pahalı oluyor fakat insanlar belki de buna alışacak.

Sektöre yönelik bir mesajınız var mı?

Karaer: 2023 güzel bir sezon olacak ve önemli olan bu tür değişkenleri, parametreleri iyi izleyip her an yeni stratejik kararlar almaya hazır olmak gerekiyor. Özellikle Türkiye’deki turizmciler olarak yaşanan krizlerden sonra bu krizleri nasıl yöneteceğiz anlamında deneyim sahibi olduk. Hem turizmciler hem devlet hem de sektörün tamamı olarak hep beraber sorunları çözmeye çalışıyoruz. Fakat bizim havayolu ve otel işletmeciliği olarak toparlamak için 7-8 sene sorunsuz, doğru düzgün para kazanacağımız bir döneme ihtiyacımız var.